Sau vài cuộc giao lưu với SV, có lần Đặng Lê Nguyên Vũ chạnh buồn than: Hầu hết các câu hỏi xoay quanh nội dung kiếm việc làm, phương tiện, nguồn vốn,... Sao các bạn ấy không trăn trở trước những vấn đề táo bạo, lớn lao hơn cho dân tộc hay đất nước?
Không để “Giấc mơ con đè nát cuộc đời con”
Từ thời thơ ấu, Vũ đã phải theo cha mẹ rời đồng bằng phiêu bạt lên huyện miền núi Ma Đrăk kiếm sống.
Ai không ở Tây Nguyên, nhưng yêu nhạc Nguyễn Cường sẽ hình dung Ma Đrăk - huyện cửa ngõ phía đông tỉnh Đắk Lắk cách thành phố Buôn Ma Thuột 90km theo quốc lộ 26 - qua những ca từ lãng mạn đầy chất thơ “Nơi đây thảo nguyên từng đàn bò đua nắng tung tăng mặt trời. Du dương kèn Đing năm, xa xăm ngọn Chư Prông, xa xăm biển rộng...” .
Nhưng còn một Ma Đrăk khác. Với hàng vạn thôn dân chật vật dưới gánh mưu sinh thì Ma Đrăk là miền đất cằn cỗi, một vùng tiểu khí hậu khắc nghiệt, điều kiện thổ nhưỡng không thích hợp để trồng các loài cây công nghiệp giá trị cao của Tây Nguyên như cà phê, hồ tiêu, cao su.
Làm rẫy không đủ sống, cha mẹ Vũ xin làm công nhân xí nghiệp Gạch. Tuổi thơ Vũ đằng đẵng trôi qua trong thấm đẫm mồ hôi lao động cật lực như mọi đứa trẻ nghèo khác trên vùng kinh tế mới.
Đặng Lê Nguyên Vũ sinh ngày 10/2/1971 tại Ninh Hòa - Khánh Hòa. Năm 25 tuổi (1996) thành lập cơ sở sản xuất cà phê bột mang tên Trung Nguyên. Và chỉ hơn 10 năm sau, anh đã trở thành một doanh nhân nổi tiếng, thần tượng của không ít bạn trẻ. Có lần tôi trò chuyện cùng mẹ Vũ, gợi chuyện quá khứ bà vẫn chưa thôi xót con: “Tội nghiệp nó cực quá , đi học phải lội bộ ròng rã mấy cây số, về đến nhà lại lăn xả vào cuốc đất, hái rau, đóng gạch mà không một tiếng than, lúc nào cũng pha trò tếu cho mẹ cha vui vẻ.
Vũ đi bộ mãi cho tới năm lên cấp III cả nhà mới dành dụm sắm nổi cho cái xe đạp. Vậy mà lúc nào nó cũng sục sôi mơ mộng về việc “sánh vai cùng cường quốc năm châu”.
Ấn tượng Trung Nguyên
Đặng Lê Nguyên Vũ luôn luôn gây được ấn tượng với mọi người về ý chí vươn lên mãnh liệt và tầm nhìn xa rộng vượt biên giới theo kiểu “đi tắt đón đầu”.
Cá tính của anh để lại dấu ấn rõ nét trong lịch sử hình thành và phát triển của Tổng Cty cà phê Trung Nguyên - một doanh nghiệp mà hiện nay chức năng và cơ chế hoạt động đã tương tự Tập đoàn.
Năm 1996 cơ sở sản xuất cà phê bột mang tên Trung Nguyên ra đời với những đồng vốn nhỏ bé của 4 cậu sinh viên Y khoa học cùng lớp ở trường Đại Học Tây Nguyên. Logo Trung Nguyên xuất hiện và định hình tới nay: Hình mũi tên chĩa thẳng lên trời, cách điệu kiến trúc bậc thang nhà sàn với tông màu cà phê và đất bazan nâu đỏ.
Năm 1998, Trung Nguyên xuất hiện ở Sài Gòn với cửa hàng mang dáng vẻ Tây Nguyên có nhiều loại cà phê tuyệt ngon, uống miễn phí suốt một tuần. Người ta xôn xao tìm hiểu về “bé Gióng đời mới”. Chỉ 3 năm sau, thương hiệu cà phê Trung Nguyên đã giành vị trí hàng đầu với mạng lưới hàng nghìn quán cà phê Trung Nguyên từ Bắc chí Nam.
Trung Nguyên dám bỏ ra 3 triệu USD để thuê các chuyên gia tư vấn của New Zealand hoàn chỉnh hệ thống bảng tên, khẳng định giá trị thương hiệu.
Trung Nguyên lần lượt thiết lập các chuỗi quán nhượng quyền đầu tiên tại Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Trung Quốc. Những quán cà phê Trung Nguyên rộng rãi khang trang với kiến trúc và phong cách đậm nét văn hoá Việt mọc lên giữa thủ đô những xứ sở nổi tiếng khó tính và đắt đỏ, khiến các chuyên gia kinh tế Âu Mỹ kinh ngạc, gọi đây là hiện tượng kinh tế Việt Nam đầu thế kỷ XXI.
"Kinh doanh không phải năng khiếu của tôi"Dấn thân vào thương trường, vấn đề đầu tiên không phải là “tiền đâu” như nhiều bạn trẻ vẫn băn khoăn, mà là việc tự xác định lại mình, bạn muốn gì và ước muốn đó lớn đến mức nào ? Bạn chấp nhận trả giá như thế nào cho ước muốn này?
Bạn đã có đủ nền tảng kiến thức chưa? Nếu bạn có năng khiếu kinh doanh thì năng khiếu đó cũng cần được rèn luyện thêm từ thực tiễn và sách vở, phải trau dồi thêm kỹ năng về đắc nhân tâm, quản trị, huy động vốn, lãnh đạo. Bạn cần tạo đựng được niềm tin với những người xung quanh, đặc biệt với những người có thể đầu tư cho bạn.
Một nữ sinh viên Luật đã hỏi tôi: Với số vốn khoảng 70 triệu đồng em có thể thành lập doanh nghiệp được không ? Câu trả lời: Bạn quá giàu rồi còn gì ! Bạn có thể chọn ngành kinh doanh nhỏ nhưng có tiềm năng phát triển lớn và có tư tưởng lớn ngay trong hành động nhỏ đó. Ví dụ từ những tô phở, bạn có thể phát triển thành thương hiệu phở Việt Nam. Thậm chí từ cây tăm nhỏ xíu, bạn cũng có thể làm giàu được lắm chứ.
Riêng tôi, kinh doanh không phải là năng khiếu nhưng ước muốn kinh doanh thực sự lớn là động lực giúp tôi hoàn thiện các kỹ năng để thực hiện những cuộc kinh doanh như ý.
Khi tôi bắt đầu kinh doanh, nhãn hiệu cà phê bột trong nước mình đã có tới vài trăm. Tôi không muốn cạnh tranh với họ mà đặt mục tiêu xây dựng thương hiệu cho cà phê Việt Nam. Thử hỏi vì sao Thuỵ Sĩ không trồng được hạt cà phê nào mà lại có thương hiệu nổi tiếng Nescafe?
Sau đó Trung Nguyên mua đứt nhà máy trà Tiến Đạt tại Bảo Lộc - Lâm Đồng và cho ra đời sản phẩm trà Tiên Trung Nguyên, khai trương điểm thưởng trà bề thế mà thơ mộng, Trà Tiên Phong Quán, gồm hàng chục ngôi nhà rường cổ đẹp mua gom về từ các tỉnh miền Trung.
Cuối năm 2003 ngày hội Trung Nguyên được tổ chức tại Dinh Thống Nhất thu hút hơn 5 vạn người tham gia, ghi ấn tượng bằng việc lần đầu tiên một loại hàng nội địa sinh sau đẻ muộn - cà phê hoà tan G7 của Trung Nguyên - dám lớn tiếng thách thức chất lượng với một mặt hàng ngoại nhập truyền thống nổi tiếng - Nescafe, bằng cách để khách hàng công khai bình chọn trực tiếp. Kết quả 89% trong số 1,3 vạn người tham gia đã chọn G7 là loại cà phê hoà tan yêu thích nhất.
Trung Nguyên khánh thành trong năm 2005 cả 2 nhà máy sản xuất cà phê bột ở Buôn Ma Thuột và cà phê hoà tan ở Bình Dương với số vốn đầu tư hàng chục triệu đôla. Sang năm 2006 lại bắt tay thiết lập hệ thống phân phối bán lẻ hiện đại G7 mart trị giá đầu tư huy động gần 400 triệu USD…
Và giấc mơ toàn cầu
Đặng Lê Nguyên Vũ nói: Trung Nguyên mới đi qua 2 trong 5 bậc thang chiến lược. Hai bậc đầu là gây dựng công ty, hoàn thiện hệ thống phân phối, đưa văn hoá và sự đồng nhất vào sản phẩm. Bậc cuối cùng là đi đến toàn cầu. Hai bậc giữa đang bước chân lên nên chưa tiết lộ.
Vũ đã mở đường sang Singapore thiết lập Cổng giao dịch toàn cầu. Vũ tự tin đề xuất kế hoạch xây dựng “Thiên đường cà phê toàn cầu” khởi điểm từ Buôn Ma Thuột, với tham vọng đưa Buôn Ma Thuột thành điểm đến hấp dẫn của hàng tỉ tín đồ cà phê trên toàn thế giới.
Hiện tại giao dịch toàn cầu của ngành cà phê đạt khoảng 80 tỉ USD, chỉ đứng sau dầu lửa về giá trị hàng hoá. Việt Nam là nước xuất khẩu hàng đầu thế giới về cà phê Robusta, nhưng xuất chủ yếu ở dạng thô, giá trị thấp, đời sống của người trồng cà phê chưa thôi chật vật.
Cuối tháng 12/2006 Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk đã có công văn số 188 khẳng định “ý tưởng xây dựng Thánh địa cà phê Buôn Ma Thuột” (tên ban đầu của dự án- TG) là vấn đề rất lớn.
UBND tỉnh Đắk Lắk hy vọng ý tưởng này sẽ thành hiện thực vì phù hợp với mong muốn của người sản xuất cà phê tỉnh Đắk Lắk, UBND tỉnh Đắk Lắk khẳng định ủng hộ mạnh mẽ và hậu thuẫn để thực hiện ý tưởng này... Thống nhất hình thành một đầu mối là Cty Cà phê Trung Nguyên để xúc tiến công việc trên... ”.
Bản quy hoạch một không gian “Thiên đường cà phê” 3.000 hecta bao gồm Viện Nghiên cứu cà phê, Bảo tàng cà phê, khu Du lịch nghỉ dưỡng, những siêu thị, những phố cà phê đa dạng sản phẩm cao cấp, những buôn làng đậm nét văn hoá Tây Nguyên với mức thu nhập cao v.v... đang được các chuyên gia Singapore ráo riết thực hiện.
Tháng 6 tới Trung Nguyên chính thức khởi động dự án bằng việc khởi công xây dựng khu Du lịch nghỉ dưỡng sinh thái văn hoá Suối Xanh rộng 100 ha. Số hộ ở những buôn làng đang được thụ hưởng nhiều nguồn lợi nhờ chương trình đầu tư sản xuất cà phê sạch đạt chứng chỉ EUREPGAP do Trung Nguyên đầu tư cũng đang tăng nhanh.
