Toàn Cầu Hóa, có lẽ là một từ ngữ được nhắc với mật độ dầy trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay. Tuy nhiên, liệu bao nhiêu người hiểu thấu đáo quá trình này? Một trong những học giả về toàn cầu hóa được đánh giá rất cao là Thomas L. Friedman với 2 tác phẩm "Chiếc lexus và cây oliu" và "Thế Giới Phẳng". Cuốn thứ hai, dù không xuất sắc bằng cuốn đầu, nhưng nó cũng là một trong những tác phẩm được các nhà nghiên cứu đánh giá rất cao! Và bản thân tác phẩm cũng có giá trị rất lớn đối với công cuộc đổi mới của Việt Nam, có tác động sâu sắc đến "cách nghĩ và cách làm" của thế hệ trẻ. Cuốn sách chỉ ra cơ hội, mà hội nhập, mà toàn cầu hóa, mà thế giới phẳng mang lại. Quanh đề tài này đã có nhiều bài viết và ý kiến trao đổi và cả các nhận định "chủ quan" về Thế Giới Phẳng mà Thomas L. Friedman đề cập!
Bài báo thứ nhất:http://vietnamnet.vn/service/printversion.vnn?article_id=877462
Thế giới phẳng mà Thomas L. Friedman muốn nói đến, là một thế giới KHÔNG PHẢI "bình đẳng", không phân biệt giầu nghèo theo quan điểm của cả tác giả lẫn của người phỏng vấn! Thậm trí ngược lại! Thế giới càng phẳng, khoảng cách này càng rộng! Trong tác phẩm, Thomas L. Friedman cũng đã nhiều lần đề cập điều này. Trong nhiều ví dụ của ông về "sự hội tụ". Đó là khi tư tưởng của một diễn viên nổi tiếng, bằng tư tưởng của cả đoàn làm film, lợi nhuận của Google, Yahoo đến từ "từng cái click chuột" đơn giản lại là hàng tỷ đô la, và còn rất nhiều các ví dụ "kinh điển" khác! Quan điểm của Thomas L. Friedman thậm trí bị tác giả bài viết "hiểu ngược lại"!
Vậy thế giới phẳng mà Thomas L. Friedman muốn nói đến là gì? Đó là sự "bình đẳng" nhưng bình đẳng về CƠ HỘI. Khi mà một doanh nghiệp hình thành tại Mỹ bình đẳng với một doanh nghiệp hình thành tại Việt Nam, về điều kiện vật chất, về cơ sở hạ tầng, về công nghệ, về nhân lực, thậm trí về vốn, cả hai đều thu hút vốn từ thị trường tài chính toàn cầu.... Đó là những hiểu biết rất "sơ lược và cơ bản" về thế giới phẳng của Thomas L. Friedman .Một doanh nhân nổi tiếng của Việt Nam không có cùng nhận thức này về một chủ đề "lớn" như vậy! Và người ta nhắc đến "toàn cầu hóa", không phải như một cụm từ "thời thượng" như bác ấy nói, mà người ta nhắc đến nó, bởi nó là cơ hội, là tương lai, để Việt Nam có thể đuổi kịp thế giới! Và rất có thể nó "nên" là cuốn sách "gối đầu giường" của thanh niên các nước kém phát triển, để luôn nhắc nhở mình rằng, "luôn có" một cơ hội để ta làm giầu, để doanh nghiệp của ta sánh vai với Microsoft, với Google, với Yahoo.
Bài viết trên báo "Doanh nhân Sài Gòn cuối tuần"
Bài viết này "cụ thể hơn" bài viết trước, nên, để "ngộ" được những luận điểm trong bài báo, có lẽ các bác nên tìm đọc ngay cuốn "Thế giới phẳng". Nhưng em xin tóm lược toàn bộ những "hiểu biết nông cạn" của em về tác phẩm, cũng như về vấn đề này:
Thứ nhất, bài báo đặt câu hỏi là "Câu hỏi đặt ra là tại sao trong một thế giới phẳng đầy hứa hẹn công bằng và tiến bộ cho cả loài người hay ho vậy mà chiến tranh cứ ngày càng mở rộng, cả chiến tranh lạnh lẫn chiến tranh nóng, dịch bệnh bùng phát tràn lan, thiên tai tới tấp"..
Xin hỏi lại rằng ở đâu trong cuốn sách, Thế Giới Phẳng "hứa hẹn" tốt đẹp cho công bằng, tiến bộ cho "cả nhân loại"? Lý thuyết "vùng xám" luôn luôn tồn tại trong mọi học thuyết của bất kì một học giả nào "viết" về toàn cầu hóa, Thomas L. Friedman cũng không là ngoại lệ!
Thế giới phẳng không hứa hẹn, mà nó là xu thế, nó chỉ đơn thuần là CƠ HỘI. Và cơ hội này đến với bất kì một ai, bất kì một dân tộc, bất kì một xã hội nào biết tận dụng nó để phát triển kinh tế! Nó không mang tới sự phồn vinh cho những kẻ lười biếng, những kẻ thích cầu nguyện hơn là lao động, nhưng kẻ thích "thánh chiến" hơn là hòa bình và phồn thịnh. Nó sẽ mang đến sự vinh quang, sự giầu có cho Trung Quốc, cho Ấn Độ, cho bất kì một ai lao động, học tập, bỏ công sức ra để theo đuổi công nghệ, theo đuổi một sự nghiệp "toàn cầu". Nó gợi mở cho thanh niên, đặc biệt thanh niên các nước đang phát triển, thậm trí cả chính chủ của họ, một hướng đi, một cách làm, để thành công, để giầu có!Và điều đặc biệt, sự giầu có về tài nguyên, có thể dẫn tới "giết chết" cả một dân tộc!
Tiền bạc, giầu mỏ, khoáng sản, không đem lại sự phồn vinh, mà rất có thể lại là sự lười biếng, sự sa sút về tư tưởng, lẽ sống và cả sức sống của cả một xã hội!..Đó là câu chuyện về việc vượt lên số phận, vượt lên chính mình của các nước nghèo khổ, là câu chuyện của những sinh viên Ấn Độ, sinh viên Trung Quốc trên giảng đường đại học và trong công cuộc nghiên cứu khoa học, đó là câu chuyện của những người Hồi Giáo KHÔNG THÍCH CHIẾN TRANH. Câu chuyện về một phụ nữ dám nói với một nhà truyền giáo uy tín Ấn Độ ngay trên truyền hình, khi ông này kêu gọi, những người theo đạo Hồi tại Ấn Độ "thánh chiến" rằng "Ông hãy đi đi, hãy đi bộ sang Afganitan mà thánh chiến, hãy để cho người dân Ấn Độ được yên!"
Đó là một điều "không tưởng" ở thế giới Hồi Giáo, đặc biệt là đối với phụ nữ, nhưng ở Ấn Độ, ở Thổ Nhĩ Kỳ, ở Philipin thì có thể! Bởi họ được cả xã hội bảo vệ, họ có thể nói những điều họ nghĩ là đúng, thay vì bị giáo hội phán xét!...Họ tìm kiếm sự hòa bình, phát triển thay vì "thánh chiến" và chết chóc!Thomas L. Friedman đã giải thích TẠI SAO có điều đó? ...
Đó là do xã hội của họ, dân tộc của họ, thể chế của họ, đã mang lại cho họ MỘT CƠ HỘI, thay vì "phải chết hay được chết", là một cuộc sống, một sự hạnh phúc "thực sự". Cơ hội để có thể giầu có, để có thể thành đạt!
Thứ hai, là nhận định "Thế giới phẳng thúc đẩy "hợp tác và cạnh tranh", nhưng hình như đào sâu thêm khoảng cách, dẫn tới bất công, với sự bóc lột tinh vi hơn, tạo nên một tầng lớp nô lệ mới, và từ đó khởi nguồn cho những bất ổn! Thế giới phẳng có nguy cơ phân công không bình đẳng, nhiều khu vực bị nô lệ hóa mà không hay, khi mất việc thì chỉ có chết vì đã hoàn toàn bị lệ thuộc" của tác giả!
Rất may là tác giả sử dụng từ "hình như", bởi có lẽ ông không nêu ra được một dẫn chứng nào cụ thể cả! Thế nào là bất công? Thế nào là khoảng cách? Liệu có nên xóa bỏ khoảng cách, giữa những kẻ mà lẽ sống là "thánh chiến"? Những kẻ chỉ nhăm nhăm "cướp của người khác", hoặc đào tài nguyên của đất nước mang đi bán? Liệu có nên xóa bỏ khoảng cách giữa một sinh viên đầy nhiệt huyết tại Ấn độ, tại Trung Quốc, đêm đêm âm thầm làm thí nghiệm tại những phòng thí nghiệm của trường đại học, trung tâm nghiên cứu của Microsoft, với những kẻ tối ngày chỉ biết đến Game, đến hưởng thụ vật chất tầm thường? Chạy đua theo những giá trị mà dân tộc khác từng "tẩy chay"?
Liệu có nên xóa bỏ khoảng cách giữa một ông nông dân, một năm chỉ làm việc mấy tháng, một viên chức làm việc 8 tiếng một ngày, 5 ngày một tuần với một ông doanh nhân, làm việc 16-17 tiếng mỗi ngày, không hề có thứ bẩy và chủ nhật? Vậy thì khoảng cách đó là gì? Là bất công? Hay là tất yếu?
Thứ ba:"Bởi việc làm đã trao cho Ấn Độ và Trung Quốc với lao động giá rẻ công nghệ cao hế
t rồi, dân Mỹ cạnh tranh sao cho nổi! Cuối cùng, thế giới chẳng những không phẳng mà còn... tròn trở lại. Người dân Âu Mỹ rồi đây sẽ lũ lượt đi tu... khổ hạnh, hành thiền suốt ngày, hạn chế ăn uống, tập đi bộ... còn Trung Quốc thì lo đối phó với béo phì, ly dị, vô sinh, tự tử, trong khi Ấn Độ thì khổ vì... phải thuê người Mỹ khai thuế kinh doanh cho họ với giá rẻ! "
t rồi, dân Mỹ cạnh tranh sao cho nổi! Cuối cùng, thế giới chẳng những không phẳng mà còn... tròn trở lại. Người dân Âu Mỹ rồi đây sẽ lũ lượt đi tu... khổ hạnh, hành thiền suốt ngày, hạn chế ăn uống, tập đi bộ... còn Trung Quốc thì lo đối phó với béo phì, ly dị, vô sinh, tự tử, trong khi Ấn Độ thì khổ vì... phải thuê người Mỹ khai thuế kinh doanh cho họ với giá rẻ! "Lại một điều khẳng định rằng, cuốn sách "chưa được đọc kĩ" những điều mà Thomas L. Friedman viết! Ông đã nêu ra, và phân tích, một loạt các vấn đề mà mỗi nước, mỗi khu vực phải đối mặt trong "thế giới phẳng". Cụ thể, quá dài dòng, tôi không thể nêu ở đây, có thể tóm lược, Trung Quốc là một thách thức, và chính vì thách thức lớn ấy, Thomas L. Friedman kêu gọi, thanh niên Mỹ thức tỉnh, thức tỉnh để tận dụng những "lợi thế còn lại" của mình, tập trung phát triển khoa học kỹ thuật cao, để giữ vững ngôi vị hàng đầu của mình. Nếu không, vai trò Mỹ - Anh sau chiến tranh TG II sẽ trở thành Trung - Mỹ. Một thế lực mới sẽ nổi lên, và nước Mỹ sẽ trở thành quá khứ!Đó là tương lai, nhưng là tương lai, nếu nước Mỹ không thức tỉnh. Còn hiện tại, rất nhiều người ngô nghê, nhìn nhận Trung Quốc như một đại Cường quốc, nhưng thực chất, đại cường quốc của họ, chỉ dựa trên Công nghiệp nặng là chủ yếu! Nếu họ không "chen chân được" vào công nghệ cao, và các dịch vụ mạng, họ sẽ chỉ là một anh chàng "béo phị", có lượng mà không có chất! Còn nước Mỹ, tại sao các doanh nghiệp của họ vẫn là những doanh nghiệp có giá trị hàng đầu? Câu trả lời vẫn là của Thomas L. Friedman. Họ đã quá khéo léo, khi sử dụng sự hội tụ của công nghệ, của cuộc sống, của ứng dụng, để thay đổi nhu cầu, thậm trí tạo nên nhu cầu cho hàng tỷ người trên TG, và vì thế họ giầu có. Hàng loạt đại gia chỉ trong một thập kỉ, đã có giá trị ngang với những doanh nghiệp tồn tại hàng thế kỉ từng lũng đoạn thị trường thế giới! Và hơn hết, họ có một thị trường tài chính "ưa mạo hiểm có tính toán" hậu thuẫn. Thử hỏi có mấy doanh nghiệp TQ làm được điều đó!Thời kì này, là thời kì, số phận, vận mệnh và bộ mặt của một đất nước, một dân tộc rất có thể sẽ được thay đổi chỉ trong một v ài thập kỷ. Là cơ hội BẰNG VÀNG để các nước nghèo thoát nghèo và giầu có. Là thách thức, cho vị thế "không ổn định" của bất kì một siêu cường nào trên Thế Giới!Đây là thời kì "đáng sống nhất, thú vị nhất" từ trước đến nay! Là thời kì để chúng ta, những con người trẻ tuổi, có thể thỏa sức thể hiện ý trí, thể hiện trí tuệ của mình, trên vũ đài Thế Giới!
Rất mong, những ai bình sách (là rất đáng quý vì không nhiều) xin hãy "thu bớt" khẩu khí của mình! Hãy khiêm nhường hơn một chút, đặc biệt là với những tác phẩm kinh điển, mà dư luận của nó, đã vượt xa biên giới của một quốc gia! Những cuốn sách, có thể đã là sự khởi đầu cho tư tưởng, cho cách sống, cho hướng phấn đấu của rất nhiều người!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét